Η Συμφωνία στη Ρηματική Φράση και στην Ονοματική Φράση στην Αφασία: είναι το ίδιο ελλειμματική στις δύο δομές και στα διάφορα είδη αφασίας;

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία έχει σκοπό να εξετάσει τη Συμφωνία στη Ρηματική Φράση (ΡΦ) και την Ονοματική Φράση (ΟΦ) σε ασθενείς με διάφορα είδη αφασίας. Συγκεκριμένα, θα διερευνήσει κατά πόσο παρατηρούνται διαφορές μεταξύ της ΡΦ (Συμφωνία Ρήματος – Υποκειμένου) και της ΟΦ (Συμφωνία Ονόματος – Επιθέτου) συνολικά, και όσον αφορά το χαρακτηριστικό του Αριθμού ειδικότερα, ανά ομάδα αφασίας αλλά και συγκριτικά ανάμεσα στις ομάδες. Θα εξεταστεί επίσης κατά πόσο παρατηρούνται διαφορές της Συμφωνίας Ρήματος Υποκειμένου, ανάλογα με τη θέση του Υποκειμένου, δηλ. πριν ή μετά το Ρήμα. Η κατανόηση του φαινομένου της Συμφωνίας από ασθενείς με αφασία και ιδιαίτερα με αγραμματισμό έχει κινήσει το ενδιαφέρον πολλών ερευνητών. Οι Friedman & Grodzinsky (1997) βρήκαν ανέπαφη τη λειτουργία της Συμφωνίας Ρ-Υ σε έναν Εβραιόφωνο αγραμματικό αφασικό ασθενή και παρόμοια αποτελέσματα βρήκαν οι Nanousi et al. (2006) για Ελληνόφωνους αφασικούς. Αντίθετα, οι Bates et al. (1987) βρήκαν ελλειμματική τη Συμφωνία όταν εξέτασαν, μεταξύ άλλων, άτομα με αφασία Broca. Όσον αφορά το χαρακτηριστικό του Αριθμού, φαίνεται πως οι αφασικοί ασθενείς ευνοούν τον Ενικό έναντι του Πληθυντικού Αριθμού στην Ονοματική Φράση (Ahlsen et al., 1996). Συμμετείχαν 21 ενήλικες ασθενείς με αφασία και μητρική γλώσσα την Ελληνική, και 21 υγιή άτομα της ίδιας ηλικίας, φύλου και εκπαίδευσης με κάθε αφασικό ως ομάδα ελέγχου. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε τέσσερις ομάδες με βάση τον τύπο της αφασίας. Χρησιμοποιήθηκε μία δοκιμασία κρίσης αντιγραμματικών προτάσεων για την αξιολόγηση της κατανόησης του φαινομένου της Συμφωνίας. Τα αποτελέσματα έδειξαν πως όλες οι ομάδες εμφανίζουν σημαντικά ελλείμματα στη Συμφωνία, συγκριτικά με την ομάδα ελέγχου. Η ομάδα με αφασία τύπου Broca και η ομάδα με ανομία απέδωσαν σημαντικά καλύτερα στη Συμφωνία στην ΟΦ έναντι της ΡΦ, αλλά και στο χαρακτηριστικό του Ενικού Αριθμού έναντι του Πληθυντικού. Η θέση του υποκειμένου (πριν ή μετά το Ρήμα) δεν φάνηκε να επηρεάζει τις αποκρίσεις των συμμετεχόντων.