Η παρούσα πτυχιακή εργασία, αφορά τη μελέτη αποκατάστασης οικίας, στην Μεσοποταμία Καστοριάς. Εστιάζουμε στην αποκατάσταση του κτιρίου, διατηρώντας όμως την ταυτότητα του. Αυτό επιτυγχάνεται επισκευάζοντας και ενισχύοντας τα διάφορα στοιχεία, ώστε να αντέξουν στον χρόνο, χωρίς να χάνουν όμως την υπόστασή τους. Στο πρώτο μέρος της μελέτης έχουμε την ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης του κτιρίου, ενώ στο δεύτερο παρατίθενται οι επεμβάσεις της αποκατάστασής του. SUMMARY This thesis concerns the study of the restoration of a house in Mesopotamia, Kastoria. We focus on the restoration of the building while preserving its identity. This is achieved by repairing and reinforcing various elements so that they can withstand the test of time, without losing their essence. In the first part of the study, we analyze the existing condition of the building, while in the second part, we present the interventions for its restoration.

Abstract

Σήμερα, το Ενεργειακό πρόβλημα θεωρείται θέμα ύψιστης σημασίας παγκοσμίως. Στον Κατασκευαστικό Τομέα, και στα έργα Πολιτικού Μηχανικού, τόσο στα Δημόσια αλλά και στα Ιδιωτικά έργα, λαμβάνονται υπόψη στις Μελέτες τα Βιοκλιματικά και Ενεργειακά κριτήρια. Καθώς η κλιματική κρίση εντείνεται, η Κατασκευαστική Βιομηχανία στρέφεται προς μια φιλική προς το Περιβάλλον πολιτική, επιλέγοντας πρώτες ύλες που είναι ανακυκλώσιμες και έχουν μικρό ανθρακικό αποτύπωμα. Τα Δομικά Υλικά που θα πρωταγωνιστήσουν τα επόμενα χρόνια θα είναι εκείνα που θα έχουν χαμηλές ενεργειακές απαιτήσεις για την παραγωγή τους, μειωμένο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, σημαντική επίπτωση στην ενεργειακή απόδοση των κτιρίων και κατασκευών, συμβατότητα με υφιστάμενα Δομικά Υλικά και μεγάλο χρόνο ζωής Στην παρούσα Πτυχιακή Εργασία αναφερόμαστε στο κατά πόσο ο Βιοκλιματικός Σχεδιασμός και η χρήση Οικολογικών- φιλικών προς το Περιβάλλον υλικών, εξυπηρετούν τις σύγχρονες ανάγκες του ανθρώπου μέσα από το πρίσμα της Αειφόρου Ανάπτυξης, η οποία απαιτεί να λαμβάνονται υπόψη οικολογικές, κοινωνικές και οικονομικές παράμετροι. Η Τεχνολογία των Δομικών Υλικών αναπτύσσεται ραγδαία και η εφαρμογή τους στο Κτιριακό Τομέα συμβάλλει καθοριστικά στη μείωση των ενεργειακών απωλειών. Η εξέλιξη της Τεχνολογίας αλλά και οι απαιτήσεις από Εθνικούς & Διεθνείς Κανονισμούς οδήγησαν στην βελτίωση των Δομικών Υλικών Κατασκευής. Βάσει των αυστηρών Προδιαγραφών Βιωσιμότητας που επιβάλλει η Πολιτεία, αλλά και οι ανάγκες των χρηστών για εξοικονόμηση ενέργειας, τα παραδοσιακά Δομικά υλικά εξελίσσονται, ενώ παράλληλα διευρύνεται η χρήση υλικών, που ήταν για χρόνια στο περιθώριο. Η ζύμωση αυτή αποτελεί όφελος για την Κατασκευαστική Βιομηχανία αλλά και για την Κοινωνία, γιατί γίνονται αποφασιστικά βήματα προς την υλοποίηση πιο Ποιοτικών και ταυτόχρονα Οικολογικών κτιρίων. Η ύπαρξη ενός Υγιεινού Ιδιωτικού και Δημόσιου χώρου είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την εξασφάλιση μίας καλύτερης ποιότητας ζωής. Η υλοποίηση «πράσινων» και αποδοτικών κτιρίων δεν αποτελεί σήμερα επιλογή, αλλά επιτακτική ανάγκη για τον περιορισμό της Περιβαλλοντικής κρίσης, η οποία καθημερινά γίνεται όλο και πιο έντονη. Στο πλαίσιο αυτό, οι βιομηχανίες Δομικών υλικών προωθούν στην αγορά νέα προϊόντα με χαμηλό ανθρακικό αποτύπωμα, στοιχείο που επιβεβαιώνεται από αξιόπιστες πιστοποιήσεις διεθνούς κύρους. Σ ε λί δα 3 | 249 Τα Δομικά Υλικά αποτελούν τον πυρήνα κάθε έργου, ανεξάρτητα με τον αν πρόκειται για επαγγελματικό ή οικιστικό χώρο. Η χρήση προϊόντων που έχουν «πράσινη» πιστοποίηση επιτρέπει στον Μηχανικό να υπολογίζει καλύτερα τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο του οικοδομήματός του, ενώ αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη λήψη διεθνών κτιριακών πιστοποιήσεων, που συχνά ζητούνται στις υποδομές μεγαλύτερου βεληνεκούς. Βέβαια, η βιωσιμότητα δεν αφορά μόνο τις νέες κατασκευές, αλλά και τις υφιστάμενες οι οποίες είναι και πολύ περισσότερες σε αριθμό. Η ανακαίνιση και η ανακατασκευή έχουν πρωτεύοντα ρόλο στον εκσυγχρονισμό του γηραιού κτιριακού όγκου της χώρας. Τα οφέλη είναι τόσο περιβαλλοντικά, καθώς περιορίζεται το ανθρακικό αποτύπωμα, αλλά και οικονομικά αφού μειώνεται σημαντικά το κόστος θέρμανσης και ψύξης των παλαιών κτιρίων. Συνεπώς, υπάρχει μία συντονισμένη οικοδομική δραστηριότητα που στρέφεται προς τη βιωσιμότητα, ακολουθώντας συγκεκριμένες προδιαγραφές που θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο στόχος όπως ορίζεται από την Ευρωπαϊκή Πράσινη συμφωνία (Green Deal) , αλλά και από διαφορετικά συστήματα αξιολόγησης , όπως είναι το LEEDS, BREEAM, EU Levels Framework, κα. επικεντρώνεται κυρίως σε τρία πεδία. Στην βέλτιστη χρήση των φυσικών πόρων, στην παραγωγή υλικών με το μικρότερο οικολογικό αποτύπωμα και στην μεγαλύτερη δυνατή ανακύκλωση και επανάχρηση των υφιστάμενων υλικών στις οικοδομικές κατασκευές. Παράλληλα τα οικοδομικά υλικά για να ικανοποιούν τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης είναι αναγκαίο να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις υπαρχόντων κανονισμών, αλλά και σε δυνητικούς του εγγύς μέλλοντος για να είναι ανταγωνιστικά στην αγορά, για μεγάλο χρονικό διάστημα και προσοδοφόρα. Σύμφωνα με τη στρατηγική Renovation Wave – που δημοσιεύτηκε από την ΕΕ το 2020 – το μέλλον της βιώσιμης ανάπτυξης πρέπει να επικεντρωθεί στα υφιστάμενα κτίρια. Τα έργα ανακαινίσεων πρέπει να γίνονται με τέτοιο τρόπο ώστε, τα ανακαινισμένα κτίρια να έχουν υψηλή ενεργειακή απόδοση και οι κατασκευαστικές μέθοδοι και τα υλικά που χρησιμοποιούνται να συμβάλλουν στην εξανθράκωση (decarbonization) του περιβάλλοντος. Σαν παράδειγμα αναφέρεται μια ενδιαφέρουσα περίπτωση, που στην παρούσα φάση βρίσκεται σε πειραματικό επίπεδο, είναι τα γεωπολυμέρη. Πρόκειται για Δομικά υλικά (τούβλα, blocks, πλακάκια) με σχεδόν μηδενικό αποτύπωμα άνθρακα που προκύπτουν από Σ ε λί δα 4 | 249 την μίξη υλικών κατεδάφισης (τσιμεντοειδών ή με προσμίξεις τσιμέντου) και άλλων ανόργανων ουσιών που βρίσκονται σε αφθονία όπως η τέφρα κα. Η εξέλιξη των οικοδομικών υλικών δεν αφορά μόνο τη δημιουργία νέων «πράσινων» υλικών, αλλά και την «πράσινη» αναβάθμιση των υφιστάμενων». Στην εργασία μας αναλύουμε λοιπόν τις σύγχρονες κατασκευαστικές απαιτήσεις , σύμφωνα με τους ισχύοντες Κανονισμούς, που ικανοποιούν και τις Εθνικές Τεχνικές Προδιαγραφές αλλά και τις σύγχρονες παραγωγικές Διαδικασίες για παλαιά και πρωτοπόρα νέα Δομικά Υλικά.