Συσχέτιση εργονομικών παραγόντων με κλινικά χαρακτηριστικά ατόμων με οσφυαλγία

Abstract

Σκοπός: Κύριος σκοπός της ερευνητικής εργασίας είναι η διερεύνηση της σχέσης οσφυαλγίας και πιθανών εργονομικών παραγόντων στο χώρο εργασίας, με στόχο να εντοπιστούν οι εργονομικές παρεμβάσεις που συμβάλουν στη διαφοροποίηση των συμπτωμάτων. Μέθοδος: Στη μελέτη συμμετείχαν άτομα (εθελοντές) που έπασχαν από οσφυαλγία, και οι οποίοι προήλθαν από διάφορα κέντρα όπως νοσοκομεία, φυσικοθεραπευτήρια αλλά και από το ευρύτερο περιβάλλον των σπουδαστών. Το κριτήριο εισαγωγής στην έρευνα που έπρεπε να πληρούν οι συμμετέχοντες ήταν η αντιμετώπιση οσφυαλγίας (ή/και ισχιαλγίας) για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 7 ημερών το τελευταίο δίμηνο. Οι συμμετέχοντες στην έρευνα εξετάστηκαν με αντικειμενικά και υποκειμενικά κριτήρια. Σε πρώτη φάση τους ζητήθηκε να συμπληρώσουν μία φόρμα αξιολόγησης των συμπτωμάτων & κλινικών σημείων τους. Στη συνέχεια κλίθηκαν να συμπληρώσουν ένα εργονομικό ερωτηματολόγιο, στο οποίο εμπεριέχονται συνοπτικά συγκεκριμένες εργονομικές συνήθειες σε τρεις χώρους εργασίας (χειρωνακτικές, δουλειές γραφείου & οικιακές εργασίες). Η ανάλυση των δεδομένων έγινε με περιγραφική και στατιστική ανάλυση. Αποτελέσματα: Από τους 53 εθελοντές (21 άνδρες, 32 γυναίκες ΜΟ ηλικίας: 41,06 έτη), οι 21 εκτελούσαν χειρωνακτική εργασία, οι 21 εργασία γραφείου ενώ οι 11 απασχολούνταν με οικιακές εργασίες. Το 69,8% του δείγματος θεωρεί πως η εργασία τους επηρεάζει τον πόνο που αντιμετωπίζουν, ενώ μόλις το 11,3% πιστεύει πως ο πόνος δεν σχετίζεται με το επάγγελμα. Όσον αφορά την εργασία γραφείου, το 61,9% του δείγματος διαθέτει καρέκλα που του προσφέρει επαρκή στήριξη στη μέση, το 57,1% χρησιμοποιεί καρέκλα που διαθέτει στήριξη στη πλάτη, ενώ το 47,6% μπορεί να προσαρμόσει τη καρέκλα του με βάση τα προσωπικά του χαρακτηριστικά. Επίσης, το 66,7% του δείγματος δήλωσε πως η καρέκλα του διαθέτει υποστήριξη στους αγκώνες αλλά παρόλα αυτά μόλις το 14,3% αυτών διατηρεί τους αγκώνες σε κάμψη 90° κατά τη χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή, ενώ μόνο το 33,3% διατηρεί χαλαρούς τους ώμους του στην ίδια περίπτωση. Ακόμα το 95,2% του δείγματος δήλωσε πώς κατά τη καθιστή θέση τα πόδια του ακουμπούν επαρκώς στο πάτωμα ή σε υποπόδιο, ωστόσο μόλις το 61,9% αυτών σημείωσε πως ενώ κάθεται στη καρέκλα διατηρεί την άρθρωση των ισχίων και των γονάτων στο ίδιο επίπεδο, εν ολίγοις ο μηρός σχηματίζει γωνία 90ο με τον κορμό. Αναφορικά με τη χειρωνακτική εργασία, το 85,7% δήλωσε πως η εργασία του απαιτεί χειρισμό βαρέων φορτίων, ωστόσο μόλις το 4,7% αυτών διαχειρίζονταν το βάρος αποκλειστικά μόνοι τους. Το 61,9% δήλωσε πως κατά τη διαχείριση βάρους επαναλαμβάνουν συχνά κινήσεις κάτω από το ύψος των ισχίων, ενώ επίσης το 61,9% κατά τη μεταφορά του βάρους το διατηρεί κοντά στο κορμό του. Τέλος μόλις το 28,5% διαθέτει προσαρμοσμένο πάγκο εργασίας. Συμπεράσματα: Οι κυριότεροι εργονομικοί παράμετροι που φάνηκε να επηρεάζουν τον πόνο στην οσφύ και εντοπίστηκαν κατά την άσκηση του επαγγέλματος είναι η διαθέσιμη βοήθεια προς τον εργαζόμενο όταν χρειάζεται να χειριστεί βαρύ φορτίο, είτε αυτή αφορά μηχανική βοήθεια είτε βοήθεια από κάποιο συνάδελφο, η διατήρηση του βάρους κοντά στο κορμό κατά τη μεταφορά του, η χρήση προσαρμοσμένου πάγκου εργασίας, η αποφυγή κινήσεων κάτω από το ύψος των ισχίων, και η δυνατότητα προσαρμογής της καρέκλας του γραφείου με βάση τα ανθρωπομετρικά χαρακτηριστικά του ατόμου. Φαίνεται λοιπόν πως είναι άκρως αναγκαία, στα πλαίσια του προγράμματος φυσικοθεραπείας, η εκπαίδευση της σωστής εργονομικής στάσης του ασθενούς τόσο κατά την διάρκεια της εργασίας αλλά και στην καθημερινότητα του.