Επίπεδα κινητικής ικανότητας ατόμων με κινητικές διαταραχές

Abstract

Σκοπός της παρούσας ερευνητικής προσπάθειας είναι να διερευνηθούν τα επίπεδα κινητικής ικανότητας ατόμων με κινητικές διαταραχές, να καθοριστούν παράγοντες που συσχετίζονται με αυτά τα επίπεδα, καθώς και να αξιολογηθεί αν ένα παρεμβατικό πρόγραμμα ιπποθεραπείας μπορεί να βελτιώσει το εύρος κίνησης των κάτω άκρων.

Η ιπποθεραπεία έχει χρησιμοποιηθεί με επιτυχία στο παρελθόν σε άτομα με κινητικά προβλήματα, νευρολογικά προβλήματα, καθώς και σε άτομα με ψυχοκινητικά προβλήματα.

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ

Τα επίπεδα κινητικής ικανότητας μετρήθηκαν μέσω της κλίμακας Chailey Levels of Ability (sitting on a box). Η κλίμακα αυτή έχει αποδειχτεί να έχει επαρκή εγκυρότητα και αξιοπιστία σε άτομα με εγκεφαλική παράλυση (Poutney et al., 1999; Poutney, 2007) και χρησιμοποιείται για να προσδιορίσει το επίπεδο κινητικής ικανότητας και τον κίνδυνο για παραμορφώσεις σε άτομα με κινητικές διαταραχές. Επιπλέον ταξινομήθηκαν τα άτομα αυτά βάση του συστήματος ταξινόμησης αδρής κινητικής λειτουργίας για παιδιά με εγκεφαλική παράλυση (Palisano et al., 2008). Επίσης, μετρήθηκε το εύρους κίνησης της απαγωγής ισχίου, της κάμψης γόνατος, και της ραχιαίας κάμψης ποδοκνημικής με χρήση κλασσικού γωνιομέτρου.

Οι μετρήσεις εύρους κίνησης έγιναν και στα δύο κάτω άκρα, ενώ έμφαση δόθηκε στο πιο προσβεβλημένο κάτω άκρο των ατόμων. Επιπλέον, δόθηκε σε όσα άτομα διαθέτουν καλό νοητικό επίπεδο να συμπληρώσουν το International Physical Αctivity Questionnaire (ελληνική έκδοση) για να προσδιοριστεί το επίπεδο φυσικής/σωματικής δραστηριότητας των ατόμων αυτών. Οι συμμετέχοντες που πήραν μέρος οικειοθελώς στην παρούσα ερευνητική εργασία, ήταν πέντε και επιλέχθηκαν με βάση τα στοιχεία που είχαν καταθέσει στο σύλλογο αναπήρων Πατρών. Η θεραπεία με το παρεμβατικό μέσο χωρίστηκε σε ασκήσεις άνω άκρων και κορμού. Στις ασκήσεις άνω άκρων συμπεριλήφθηκαν ασκήσεις συντονισμού κινήσεων με διάφορα αντικείμενα καθώς και ασκήσεις λεπτής κινητικότητας. Στις ασκήσεις κορμού πραγματοποιήθηκαν ασκήσεις ισορροπίας, με μεγάλη έμφαση στην ευθυγράμμιση του σώματος και στην διατήρηση του κέντρου βάρους. Τέλος, το θεραπευτικό παρεμβατικό πρόγραμμα διήρκησε τρεις μήνες.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Από τις συσχετίσεις της υποκλίμακας «Ικανότητα τοποθέτησης» (ability to be positioned) βρέθηκε σημαντική συσχέτιση με τα επίπεδα GMFCS, με την κάμψη γόνατος του δεξιού και αριστερού κάτω άκρου και με το IPAQ 3 (p<0.5). Στις συσχετίσεις της υποκλίμακας «Θέση κορμού και κινητικότητα» (trunk position and movement) βρέθηκε σημαντική συσχέτιση με τα επίπεδα GMFCS, ενώ στις συσχετίσεις της υποκλίμακας «Δραστηριότητες» (activities) βρέθηκε σημαντική συσχέτιση με την ερώτηση 3 του IPAQ (p<0.5).

Από τα αποτελέσματα αξίζει να σημειωθεί, πως σημαντικές διαφορές βρέθηκαν μεταξύ πρώτης και δεύτερης μέτρησης σε απαγωγή δεξιού ισχίου, σε απαγωγή αριστερού ισχίου καθώς και στη ραχιαία κάμψη αριστερής ποδοκνημικής.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας, το θεραπευτικό παρεμβατικό πρόγραμμα θεραπευτικής ιππασίας βελτιώνει το εύρος κίνησης τόσο στην απαγωγή ισχίου, όσο και στην κάμψη του γόνατος καθώς φαίνεται να είναι μεγαλύτερο και στα δύο κάτω άκρα μετά την παρέμβαση. Ωστόσο, η δυναμική ισορροπία δεν εμφανίζει σημαντική βελτίωση σε όλους τους δοκιμαζόμενους. Εντοπίστηκαν σημαντικές αρνητικές συσχετίσεις μεταξύ της «Ικανότητα τοποθέτησης» και της «Θέση κορμού και κινητικότητα» της κλίμακας Chailey levels of ability και των επίπεδων GMFCS, και θετική συσχέτιση μεταξύ των «Ικανότητα τοποθέτησης» και «Δραστηριότητες» της κλίμακας Chailey levels of ability και της ερώτησης 3 του IPAQ. Τέλος, υποκειμενικά φάνηκε πως το θεραπευτικό παρεμβατικό πρόγραμμα θεραπευτικής ιππασίας βελτιώνει τη στατική ισορροπία και το συντονισμό κινήσεων.