Επιτομή:
Η άρθρωση του γόνατος είναι η πιο σύνθετη άρθρωση του ανθρώπινου σώματος και αποτελεί συχνή αιτία παθολογιών, οι οποίες μπορεί να προσβάλλουν οποιουδήποτε από τα επιμέρους δομικά στοιχεία της άρθρωσης. Καλύτερα μελετημένες στη βιβλιογραφία είναι οι παθήσεις των μηνίσκων και των συνδέσμων, καθώς έχουν οξεία εμφάνιση, σαφή εκλυτικά αίτια και ειδικές θεραπευτικές παρεμβάσεις. Εκτός αυτών όμως υπάρχουν και άλλες, χρόνιες παθήσεις που μπορούν να προσβάλλουν την άρθρωση οι οποίες ναι μεν δεν έχουν τόσο έντονη συμπτωματολογία, αλλά συχνά είναι ακόμη πιο δύσκολες στην αντιμετώπιση. Τέτοιες περιπτώσεις είναι η οστεοαρθρίτιδα της άρθρωσης του γόνατος, η τενοντίτιδα των παρακείμενων τενόντων, η χονδροπάθεια της επιγονατίδας, το σύνδρομο plica και το σύνδρομο επιγονατιδομηριαίου άλγους. Η διαγνωστική προσπέλαση του ασθενούς γίνεται μέσω της φυσικής εξέτασης αλλά και με απεικονιστικές εξετάσεις (απλές ακτινογραφίες, μαγνητική τομογραφία, αρθροσκόπηση).
Η χονδροπάθεια της επιγονατίδας αποτελεί μια συνηθισμένη αιτία πόνου και δυσχέρειας στην
κίνηση της άρθρωσης του γόνατος. Είναι ιδιαίτερα συνηθισμένο παθολογοανατομικό και ακτινογραφικό εύρημα, και ευρίσκεται έως και στο 60% των ασθενών που υποβάλλονται σε αρθροσκόπηση. Οι περισσότεροι από αυτούς όμως είναι ασυμπτωματικοί και δεν χρήζουν θεραπείας. Οι συμπτωματικοί ασθενείς είναι συνήθως νέοι, ηλικίας 15-35 ετών και ενεργό συμμετοχή σε αθλητική δραστηριότητα. Σε αυτούς η νόσος σχετίζεται με μεγάλου βαθμού αναπηρία, και χρήζει θεραπευτικής αντιμετώπισης. Η ιατρική θεραπεία περιλαμβάνει τη χορήγηση αναλγητικών και μπορεί να προσφέρει μόνο συμπτωματική ανακούφιση, οπότε η αξία της για τη διαχείριση της νόσου είναι περιορισμένη. Η χειρουργική θεραπεία συμπεριλαμβάνει τη διάνοιξη οπών στην επιγονατίδα, την εμφύτευση χονδροβλαστών και την πλήρη εκτομή της επιγονατίδας σε ανίατες περιπτώσεις. Είναι αρκετά αποτελεσματική, αλλά λόγω του κινδύνου σοβαρών παρενεργειών και της μεγάλης επιβάρυνσης του ασθενούς αποτελεί τη θεραπεία τελευταίας εκλογής που δοκιμάζεται μόνο όταν εξαντληθούν όλες οι υπόλοιπες διαθέσιμες επιλογές. Η χρήση ορθωτικών μέσων αποτελεί μια χρήσιμη επιλογή, αλλά δεν είναι πάντα καλά ανεκτή για αυτό δεν αποτελεί θεραπεία πρώτης γραμμής.
Η θεραπεία κλιμακώνεται ανάλογα με την έκταση της νόσου και την ανταπόκριση σε προηγούμενους θεραπευτικούς χειρισμούς. Η παρέμβαση πρώτης γραμμής είναι συντηρητική και περιγράφεται με τα αρχικά RICE- Rest, Ice, Compression, Elevation. Επί αποτυχίας αυτής εφαρμόζεται φυσιοθεραπευτικό πρόγραμμα με ασκήσεις ενδυνάμωσης, αντίστασης και ισορροπίας που εμπλέκουν τον τετρακέφαλο μηριαίο μυ. Το πρόγραμμα ασκήσεων πρέπει να εφαρμόζεται τακτικά, αρχικά υπό φυσιοθεραπευτική καθοδήγηση και εν συνεχεία αυτόνομα από τον ασθενή. Το φαινόμενο δυστυχώς δεν έχει μελετηθεί τόσο εκτενώς όσο θα ήταν αναμενόμενο και έτσι τα στοιχεία σε σχέση με άλλες μορφές φυσιοθεραπείας (ηλεκτροθεραπεία, υπέρηχοι κι άλλες πιο παρεμβατικές τεχνικές) είναι σαφώς λιγότερα. Φαίνεται πως η φυσιοθεραπεία έχει κεντρικό ρόλο στη θεραπεία της χονδροπάθειας της επιγονατίδας, επιφέρει σημαντικό όφελος και επιτρέπει σε μεγάλο μέρος των ασθενών να ζήσουν μια απολύτως φυσιολογική ζωή χωρίς περιορισμούς. Μόνο επί αποτυχίας ή ανεπαρκούς ανταπόκρισης σε αυτήν δοκιμάζονται πιο ριζικές, χειρουργικές παρεμβάσεις.
