Αποτελεσματική σχολική διοίκηση, διερεύνηση ικανοτήτων, στάσεων και δεξιοτήτων διευθυντών σχολείων πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης ν. Ηλείας

Abstract

Από τη δεκαετία του 1980 και εντεύθεν η διεθνής επιστημονική κοινότητα μελετά επισταμένα το θέμα της εκπαιδευτικής ηγεσίας με ιδιαίτερη έμφαση στα χαρακτηριστικά των αποτελεσματικών σχολείων και των αποτελεσματικών σχολικών ηγετών. Όσοι καθορίζουν την εκπαιδευτική πολιτική, έχουν στραμμένο το ενδιαφέρον στην εκπαιδευτική ηγεσία, διότι η διεθνής έρευνα έχει αποδείξει τον σημαντικό ρόλο της στη βελτίωση των μαθησιακών επιτευγμάτων και των ακαδημαϊκών επιδόσεων των μαθητών, αλλά και τη σχολική επιτυχία. Οι νεότερες ερευνητικές δραστηριότητες εστιάζουν κυρίως στα χαρακτηριστικά των αποτελεσματικών σχολείων και των αποτελεσματικών σχολικών ηγετών, γιατί η επιτυχημένη σχολική ηγεσία αποτελεί το κύριο μέσο για τη βελτίωση του στρατηγικού σχεδιασμού αναφορικά με τους επιδιωκόμενους παιδαγωγικούς στόχους του σχολείου και την επίτευξή τους. Επιπρόσθετα ο επιτυχημένος σχολικός ηγέτης με τη δράση του και τους ρόλους που διαδραματίζει, επηρεάζει την αλλαγή στο σχολικό περιβάλλον, καθώς και το ήθος και την κουλτούρα του σχολείου, παράγοντες που αποτελούν δομικό πλαίσιο για τη διαδικασία της μάθησης στο σχολικό περιβάλλον. Για τη διερεύνηση των αντιλήψεων των εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης σχετικά με την αποτελεσματική σχολική διοίκηση και τις ικανότητες, δεξιότητες και στάσεις των διευθυντών σχολείων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, διεξήχθη ποσοτική έρευνα στην Περιφέρεια Λεχαινών, προκειμένου να διαπιστωθεί η συσχέτιση συγκεκριμένων δημογραφικών παραγόντων, όπως το φύλο, η ηλικία και τα έτη σπουδών με την αποτελεσματική σχολική διοίκηση. Στην έρευνα συμμετείχαν 105 εκπαιδευτικοί όλων των ειδικοτήτων που υπηρετούσαν σε 4/θεσια και άνω δημοτικά σχολεία της Περιφέρειας Λεχαινών, όπου υφίσταται ο θεσμός του διευθυντή σύμφωνα με το ισχύον νομικό πλαίσιο. Η αποτελεσματική σχολική διοίκηση αποτελεί τον κρίσιμο παράγοντα για τη λειτουργία της σχολικής μονάδας, αφού καταδείχτηκε από τα ερευνητικά δεδομένα της παρούσας έρευνας υψηλός βαθμός συμφωνίας των εκπαιδευτικών της Περιφέρειας Λεχαινών με τους 9 άξονες του ερωτηματολογίου (σχολικό κλίμα, ηγεσία και διεύθυνση σχολείου, ανάπτυξη προγραμμάτων, διεύθυνση προσωπικού, διοίκηση και οικονομική διαχείριση, μεταχείριση μαθητών, επαγγελματική ανέλιξη και επιμόρφωση, σχέσεις με τους γονείς και την κοινότητα και η προσέγγιση στην επίλυση προβλημάτων και λήψη αποφάσεων), οι οποίοι σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία συνιστούν την αποτελεσματική σχολική διοίκηση. Καταδείχτηκε επίσης ότι ο παράγοντας φύλο των εκπαιδευτικών έχει στατιστική συσχέτιση με την αποτελεσματική σχολική διοίκηση μόνο σε δύο δηλώσεις των αξόνων 5 και 7 του ερωτηματολογίου. Πολύ σημαντικά στατιστικά ευρήματα, συνολικά δώδεκα, καταγράφηκαν για τον παράγοντα ηλικία σε σχέση με την αποτελεσματική σχολική διοίκηση. Τέλος σημαντικός αριθμός στατιστικών ευρημάτων καταγράφηκε για τον παράγοντα τίτλοι σπουδών, συνολικά έντεκα σε σχέση με τους εννέα άξονες του ερωτηματολογίου για την αποτελεσματική σχολική διοίκηση.