Η διερεύνηση του διαγνωστικού υπερήχου πραγματικού χρόνου ως μέσο ανατροφοδότησης (biofeedback training) στην επανεκπαίδευση ασθενών με οσφυαλγία: μία προοπτική, τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη μελέτη

Abstract

Εισαγωγή: Η χρόνια οσφυαλγία (LBP) συχνά συσχετίζεται με δυσλειτουργία της σταθερότητας των σπονδυλικών μυών, με αποτέλεσμα κινητικά και λειτουργικά ελλείμματα. Παρόλο που τα ερευνητικά στοιχεία είναι ακόμη περιορισμένα, πιστεύεται ότι η απεικόνιση υπερήχων (US) είναι χρήσιμη για τη μέτρηση τέτοιων ελλειμμάτων και την αποκατάσταση των ασθενών (μυϊκή επανεκπαίδευση), καθώς η απεικόνιση μυών παρέχει κάποια μορφή ανατροφοδότησης για τους ασθενείς. Συγκεκριμένα, η απεικόνιση με υπέρηχο της μυϊκής ενεργοποίησης / συστολής των εν τω βάθει κοιλιακών ή σπονδυλικών μυών, όπως ο εγκάρσιος κοιλιακός (TrA), των μυών του πυελικού εδάφους ή του πολυσχιδή, που δεν μπορούν να αξιολογηθούν οπτικά ή με ψηλάφηση, θεωρείται χρήσιμη για την ενίσχυση της επανεκπαίδευσης των μυών και του κινητικού ελέγχου. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα παραπάνω, σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η αξιολόγηση της χρήσης του υπέρηχου πραγματικού χρόνου ως συσκευής ανάδρασης για την ενεργοποίηση του εγκάρσιου κοιλιακού (TrA), προσδιορίζοντας αν βελτιώνει τον πόνο, τον κινητικό έλεγχο και τη λειτουργικότητα σε ασθενείς με χρόνια LBP. Μέθοδος: Αυτή η μονή-τυφλή τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη μελέτη εξέτασε την αποτελεσματικότητα ενός προγράμματος προοδευτικής άσκησης κινητικού ελέγχου που βασίζεται στην ενεργοποίηση του TrA και των μυών του πυελικού εδάφους με και χωρίς οπτική ανατροφοδότηση από υπέρηχο. Τα άτομα που συμμετείχαν έπρεπε να είναι ενήλικες που πάσχουν από χρόνια (πάνω από 3 μήνες) LBP με / ή συνοδή ισχιαλγία και καλή γνωσιακή-επικοινωνιακή ικανότητα. Τα άτομα χωρίστηκαν τυχαία σε 2 ομάδες: ομάδα παρέμβασης (καθοδηγούμενη από US) και ομάδα ελέγχου (μη καθοδηγούμενη από US). Το ίδιο πρόγραμμα άσκησης εφαρμόστηκε και στις δύο ομάδες. Όλοι οι ασθενείς έλαβαν 12-16 ατομικές θεραπείες 30-λεπτών για μια περίοδο 6-8 εβδομάδων. Τα χρησιμοποιούμενα μέτρα έκβασης περιελάμβαναν την κλίμακα αριθμητικής βαθμολογίας πόνου (NPRS), το ερωτηματολόγιο Roland-Morris για ανικανότητα, την κλινική κλίμακα άγχους και κατάθλιψης (HADS), την ενεργοποίηση του TrA (συσκευή βιοανάδρασης πίεσης) και επτά δοκιμασίες κινητικού ελέγχου: πρόσθια κάμψη κορμού, οπίσθια κλίση λεκάνης, ενεργητική έξω στροφή ισχίου, μεταφορά της λεκάνης εμπρός και πίσω (τετραποδική θέση), ενεργητική κάμψη γόνατος (από πρηνή), ενεργητική έκταση γόνατος (από καθιστή). Οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ ομάδας θεραπευτικής άσκησης - χρονικής στιγμής μέτρησης για κάθε εξαρτημένη μεταβλητή ελέγχθηκαν με το μοντέλο two-way mixed ANOVA, ενώ έλεγχοι t-test για ανεξάρτητα δείγματα και t-test κατά ζεύγη πραγματοποιήθηκαν για τις διαφορές μεταξύ και εντός των ομάδων, αντίστοιχα. Αποτελέσματα: 23 ασθενείς με χρόνια LBP συμμετείχαν και τυχαιοποιήθηκαν στην ομάδα με καθόδηγηση US (n = 12, 8 γυναίκες, ηλικίας 47,6 ± 2,55 ετών) και στην ομάδα ελέγχου (μη καθοδηγούμενη από US) (n = 11, 9 γυναίκες, ηλικίας 46,9 ± 4,29 ετών). Η αξιοπιστία (intra- και inter-tester) για το επίπεδο ενεργοποίησης του TrA ήταν ικανοποιητική. Για κάθε ομάδα, όλες οι μεταβλητές (RMDQ, NPRS, HADS, βαθμολογίες σταθεροποίησης πίεσης, δοκιμασίες κινητικού ελέγχου) απέδωσαν στατιστικά σημαντικές διαφορές (p> 0,05) μετά την παρέμβαση, υποδεικνύοντας σημαντικές βελτιώσεις και στις δύο ομάδες. Ωστόσο, δεν υπήρξαν σημαντικές αλληλεπιδράσεις ομάδας x χρόνο για οποιαδήποτε από τις μετρήσεις των αποτελεσμάτων, και έτσι δεν υποδεικνύεται καμιά υπεροχή της καθοδηγούμενης ομάδας από US. Συμπεράσματα: Τα αποτελέσματα αυτά επιβεβαίωσαν τα οφέλη των ασκήσεων κινητικού ελέγχου στη μείωση του πόνου, τη βελτίωση της λειτουργίας, τα ψυχοκοινωνικά επίπεδα, τον κινητικό έλεγχο και την ενεργοποίηση του TrA σε ασθενείς με χρόνια LBP. Ωστόσο, η προσθήκη του υπέρηχου ως συσκευής οπτικής ανατροφοδότησης δεν απέφερε κανένα πρόσθετο όφελος.