Η νομοθεσία για την εγκληματικότητα στο διαδίκτυο

Abstract

Με τις τεχνολογίες της πληροφορίας, το διαδίκτυο και οι τεχνολογίες των επικοινωνιών να εισχωρούν ολοένα και περισσότερο στην καθημερινότητα μας, πολλαπλασιάζονται, όχι μόνο οι ευκαιρίες και οι δυνατότητες για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, αλλά και οι κίνδυνοι εμφάνισης διαφόρων εγκληματικών δραστηριοτήτων. Τα νέα δεδομένα που προκύπτουν από την ραγδαία ανάπτυξη της επιστήμης της πληροφορικής καθώς και η κυριαρχία της πληροφορικής τεχνολογίας, οδήγησαν στην εμφάνιση νέων μορφών εγκληματικής συμπεριφοράς, που διαφοροποιούνται σημαντικά μεταξύ τους. Σύμφωνα με τη Δίωξη του Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, ως διαδικτυακό έγκλημα «θεωρούνται οι αξιόποινες εγκληματικές πράξεις που τελούνται με τη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών και συστημάτων επεξεργασίας δεδομένων και τιμωρούνται με συγκεκριμένες ποινές από την ελληνική νομοθεσία». Αξίζει να σημειωθεί ότι στην ελληνική νομοθεσία δεν υπάρχει νόμος που να αναφέρεται αποκλειστικά σε θέματα Διαδικτύου και να ρυθμίζει τη συμπεριφορά των χρηστών του Διαδικτύου από άποψη ποινικού δικαίου. Από τη δεκαετία του 1970 ήδη παρουσιάστηκε η εγκληματικότητα μέσω των ηλεκτρονικών υπολογιστών ως φαινόμενο που άπτεται του ποινικού ενδιαφέροντος, γεγονός που οδήγησε σταδιακά στη λήψη ειδικών ποινικών νομοθετικών μέτρων. Τα τελευταία χρόνια όμως έκαναν την εμφάνισή τους και περιπτώσεις κατάχρησης του κυβερνοχώρου που δεν παρουσιάζουν πάντα τα χαρακτηριστικά της εγκληματικότητας μέσω των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Έχουν γίνει πολλές προσπάθειες κατά καιρούς ώστε να ορισθεί το διαδικτυακό έγκλημα. Οι ForesterandMorrison την χρονολογία του 1994 έδωσαν έναν ορισμό ο οποίος προσδιόρισε το διαδικτυακό έγκλημα ως «μια εγκληματική πράξη στην οποία ο ηλεκτρονικός υπολογιστής χρησιμοποιείται ως το κυριότερο μέσο τέλεσής της». Παρ’ όλα αυτά, το διαδικτυακό έγκλημα δεν είναι κάτι τόσο απλό, ούτε μπορούμε να το γενικεύσουμε. Στην αγγλική γλώσσα οι όροι που χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν το διαδικτυακό έγκλημα ποικίλουν: e-crime, cybercrime, computercrime, internetrelatedcrime, και, hitech-crime. Αντιστοίχως, στην ελληνική γλώσσα οι όροι που χρησιμοποιούνται είναι διαδικτυακό έγκλημα, ηλεκτρονικό έγκλημα και έγκλημα του κυβερνοχώρου. Το στοιχείο της δικτύωσης περιλαμβάνεται στους δύο τελευταίους όρους. Βασικό συστατικό στοιχείο του διαδικτυακού εγκλήματος αποτελεί η ύπαρξη μιας συσκευής ηλεκτρονικής επεξεργασίας δεδομένων, όπως είναι ο ηλεκτρονικός υπολογιστής. Η εξάπλωση της πληροφορικής τεχνολογίας και η δυνατότητα πρόσβασης σε αυτήν, καθιστούν το διαδικτυακό έγκλημα μία πρόκληση για την εγκληματολογία, την κοινωνιολογία και επιβάλλουν την κοινωνική αγωγή, ειδικότερα του χρήστη της τεχνολογίας.