Νεογνά υψηλού κινδύνου και οικογένεια: ο ρολος του νοσηλευτή

Abstract

Η νοσηλεία νεογνών σε Μονάδες Εντατικής Νοσηλείας αποτελεί ένα από τα πιο επώδυνα γεγονότα που μπορεί να βιώσει μια οικογένεια. Η προωρότητα χαρακτηρίζεται σε μεγάλο βαθμό ως η απαρχή της εμφάνισης των παθολογικών διαταραχών στο νεογνό και το θεραπευτικό πλάνο στηρίζεται στην υποστήριξη ή αντικατάσταση των λειτουργιών που δεν παρουσιάζουν ικανοποιητική απόδοση. Η εργασία είναι αποτέλεσμα μιας προσπάθειας να παρουσιαστεί όλο το φάσμα που καλύπτει τις συνέπειες μιας πρόωρης γέννησης στο νεογνό και την λεπτομερή καταγραφή του νοσηλευτικού ρόλου ιδίως στην ΜΕΝΝ, μια νοσοκομειακή μονάδα εξειδικευμένη στην αντιμετώπιση τέτοιων προβλημάτων. Το θέμα επεκτείνεται σε μια «ευαίσθητη» πλευρά των νεογνών, που είναι η τοποθέτηση των οικογενειακών μελών έναντι στην ασθένεια και πως το νοσηλευτικό προσωπικό μπορεί να ελαχιστοποιήσει τις δυσλειτουργικές επαφές γονέα – νεογνού. Οι βιβλιογραφικές παραπομπές, με τις οποίες τεκμηριώνεται το υλικό της πτυχιακής εργασίας, είναι χρονολογικής έκδοσης μικρότερης των δέκα ετών και κυρίως μεταξύ του 2005 – 2017, προκειμένου να «πλησιάσουμε» όσο πιο έγκυρα γίνεται την ακρίβεια των γνώσεων/πληροφοριών. Όταν η κύηση πραγματοποιείται σε πρώιμο στάδιο τότε τα πρόωρα νεογνά εμφανίζουν ποικιλία ανατομικών και φυσιολογικών ανωμαλιών. Αυτές οι διαταραχές συνδέονται με τον βαθμό της υπάρχουσας προωρότητας και τις συνθήκες αντιμετώπισης. Αξίζει να αναφερθεί ότι η ανωριμότητα των πνευμόνων και η αδυναμία διατήρησης της θερμοκρασίας και της θρέψης των νεογνών αποτελούν κατά κύριο λόγο την απαρχή των προβλημάτων. Στον Ελλαδικό χώρο η συχνότητα εμφάνισης ενός πρόωρου τοκετού αγγίζει περίπου το 10% των συνολικών γεννήσεων ετησίως. Η ανωριμότητα του εμβρυϊκού οργανισμού και η έκθεση στη συνέχεια του νεογνού σε λοιμογόνους παράγοντες αυξάνουν δραματικά τα επίπεδα θνησιμότητας και οδηγούν στην μελλοντική παρουσία σωματικών και νευρολογικών επιπλοκών. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο προβλημάτων περιλαμβάνεται και η έννοια του «νεογνού υψηλού κινδύνου». Σήμερα, η επιστημονική κοινότητα δεν έχει καθορίσει ένα σαφή ορισμό για την έννοια του «νεογνού υψηλού κινδύνου» καθώς οι αιτιολογικοί παράμετροι που μπορούν να «μετατρέψουν» ένα νεογνό σε νεογνό υψηλού κινδύνου είναι πολύπλοκοι και αλληλένδετοι μεταξύ τους. Ωστόσο, οι εκπρόσωποι του ιατρικού κλάδου αναφέρουν ότι νεογνά υψηλού κινδύνου θεωρούνται ιδίως τα πρόωρα νεογνά, τα οποία ανεξάρτητα από την εμβρυϊκή ηλικία που είχαν πριν τον τοκετό ή τις τιμές του βάρους σώματος τους, παρουσιάζουν περισσότερες πιθανότητες από το μέσο όρο να νοσήσουν, να πυροδοτήσουν στον οργανισμό τους βλάβες – μακροχρόνιας μορφής - ή να μη καταφέρουν να επιβιώσουν.