Το καθεστώς εργασίας των αναπληρωτών εκπαιδευτικών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση.

Abstract

Στην παρούσα μελέτη ερευνήθηκε ο θεσμός των αναπληρωτών εκπαιδευτικών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση στον ελληνικό χώρο στα τέλη του 20ου αι και μέχρι σήμερα. Οι προσωρινοί αναπληρωτές καλούνται να καλύψουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες του δημόσιου σχολείου, όντες σε καθεστώς εργασιακής ανασφάλειας, αλλά και αρκετές φορές μειωμένου ωραρίου και αποδοχών σε σχέση με τους συναδέλφους τους που είναι μόνιμα διορισμένοι. Οι συνθήκες εργασίας τους στο δημόσιο σχολείο καθορίζονται από συγκεκριμένες συμβάσεις εργασίας, που περνούν από το στάδιο της πρόσληψης με συγκεκριμένη διάρκεια και καθορίζουν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους. Η συγκεκριμένη έρευνα είχε ως κύριο σκοπό της τη συγκέντρωση και καταγραφή νόμων και αποφάσεων που αφορούν τους αναπληρωτές στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και σχετίζονται με το καθεστώς εργασίας τους, τις διαφοροποιήσεις και τις δυσκολίες που προκύπτουν από τις συνεχείς τροποποιήσεις του νομοθετικού πλαισίου και το ολοένα μεταβαλλόμενο εργασιακό περιβάλλον. Προσπάθησε να ταξινομήσει και να εξετάσει συγκριτικά με το καθεστώς των μόνιμων εκπαιδευτικών θέματα προσλήψεων, συμβάσεων, ωραρίου, αποδοχών, αδειών, επιμορφώσεων, πειθαρχικού δίκαιου, συνδικαλιστικών δράσεων και να τα σχολιάσει στο μεταρρυθμιστικό τους πλαίσιο με εστίαση στις ρυθμίσεις των τελευταίων ετών. Επιπλέον, στόχος ήταν τα στοιχεία αυτά να γίνουν προσιτά πρωτίστως στους ενδιαφερόμενους και, στο μέτρο του δυνατού, να συμβάλλουν με την κριτική αποτίμησή τους στην προσπάθεια πραγματοποίησης αλλαγών στο υφιστάμενο σύστημα. Η παρούσα εργασία στηρίχθηκε στη μελέτη και επεξεργασία κυρίως πρωτογενών δεδομένων (νόμοι, υπουργικές αποφάσεις, προεδρικά διατάγματα) και αναλύθηκε ενδελεχώς το παρόν νομοθετικό πλαίσιο που διαμορφώνει το καθεστώς εργασίας, τις συνθήκες απασχόλησης και το περιβάλλον εργασίας αναπληρωτών εκπαιδευτικών. Αρκετές είναι οι διαφοροποιήσεις που παρατηρούνται μεταξύ των μόνιμων και των αναπληρωτών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση αναφορικά με το εργασιακό καθεστώς με βάση τις πλέον πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις. Οι κυριότερες σχετίζονται με τον τρόπο πρόσληψής τους, τα τυπικά και όχι μόνο προσόντα που απαιτούνται, τις αποδοχές, τις άδειες, αλλά και θέματα που σχετίζονται με επιμορφώσεις και συνδικαλιστικά δράση.