H χρήση συστήματος Εναλλακτικής και Επαυξητικής Επικοινωνίας με εφαρμογή σε tablet για λειτουργική επικοινωνία ενήλικα με μικτή αφασία

Abstract

Η παρούσα εργασία αναφέρεται στη διαμόρφωση μιας εφαρμογής (JABtalk) Εναλλακτικής και Επαυξητικής Επικοινωνίας (Ε.Ε.Ε) σε Android tablet και στη δυνατότητα εκπαίδευσης ενός ασθενούς 53 ετών με μικτή αφασία στη χρήση αυτού του συστήματος για τη λειτουργική του επικοινωνία. Η εκπαίδευση στοχεύει στην εκμάθηση, εξάσκηση και εμπέδωση του εννοιολογικού λεξικού που προστίθεται σταδιακά στην εφαρμογή και στην αναγνώριση της χρησιμότητας της Ε.Ε.Ε. στην πραγματική ζωή μέσα από υποθετικά σενάρια και παιχνίδια ρόλων. Μεθοδολογία: Το θεραπευτικό πρόγραμμα διήρκησε 9,5 μήνες (77 συνεδρίες 45’-60’) και χωρίστηκε σε 3 στάδια εκπαίδευσης. Το 1ο στάδιο πραγματοποιήθηκε σε εσωτερικό χώρο με 2 θεραπευτές (επικοινωνιακός σύντροφος και σωματικός καθοδηγητής), το 2ο σε εξωτερικό χώρο με 1 θεραπευτή και το 3ο σε εξωτερικό χώρο με 1 θεραπευτή και 2 επικοινωνιακούς συντρόφους. Η εφαρμογή είχε δυναμική εκτιθέμενη προβολή της αναπαράστασης και ηχητική κατονομασία. Σύμφωνα με τις ανάγκες και τις προτιμήσεις του ασθενούς εντάχθηκαν 13 κατηγορίες (Σπίτι, Βόλτα, SOS, Προσωπικά Στοιχεία, Ταξίδια, Φαγητά, Γιορτές, Χρώματα, Ρούχα, Νιώθω, Αριθμοί, Σούπερ Μάρκετ, Διάλογος) και συνολικά 126 εικονίδια. Αποτελέσματα: Ο ασθενής είχε αυξήσει την επικοινωνιακή πρόθεση, τις επικοινωνιακές και γνωστικές του δεξιότητες (προσοχή, μνήμη κατά τη συνομιλία). Ζητούσε τη συσκευή Ε.Ε.Ε. για να επικοινωνήσει, επέλεγε 1-6 εικονίδια ύστερα από οδηγία με 100% επιτυχία, δημιουργούσε συγκεκριμένες δομημένες προτάσεις 4-6 εικονιδίων που περιείχαν τον εκκινητή πρότασης “θέλω” ή/και τον σύνδεσμο “και” με 100% επιτυχία ύστερα από υπόδειξη και με 80% επιτυχία αυθόρμητα ως απάντηση σε ερωτήσεις ή υποθετικά σενάρια. Επαναλάμβανε αναπαραγωγές μέχρι και 8 λέξεων με 100% επιτυχία, παρήγαγε αρκετά συχνόχρηστα εικονίδια και συνδυασμούς αυτών πριν ακούσει την ηχητική κατονομασία και στο τέλος μπορούσε να απαντήσει αυθόρμητα (χωρίς τη βοήθεια της συσκευής Ε.Ε.Ε.) σε κάποιες συχνόχρηστες ερωτήσεις. Επίσης, βελτιώθηκαν οι γλωσσικές δεξιότητες της ακουστικής μνήμης, της δείξης εικόνων, της επανάληψης και της κατονομασίας (70% βελτίωση: εικόνες υψηλής συχνότητας με φωνολογική διευκόλυνση). Οι παραφασίες είχαν σχεδόν εξαλειφθεί και οι νεολογισμοί εμφανίζονταν μόνο όταν ο ασθενής είχε σοβαρή δυσκολία στο να εκφραστεί.