Διαλογή των ασθενών στο τμήμα επειγόντων περιστατικών. Ο σύγχρονος ρόλος του νοσηλευτή και οι ενδεχόμενες προοπτικές.

Abstract

Το Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών (Τ.Ε.Π.) αποτελεί ένα πολύ ιδιαίτερο κομμάτι της νοσοκομειακής περίθαλψης, καθώς δέχεται περιστατικά τόσο ελαφράς, όσο και βαριάς μορφής. Στελεχώνεται από εξειδικευμένο ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, το οποίο μπορεί να ανταπεξέλθει σε επείγουσες καταστάσεις υγείας. Οι ασθενείς που προσέρχονται στο Τ.Ε.Π. πρέπει να αξιολογηθούν και να ταξινομηθούν σε σειρά προτεραιότητας, ανάλογα με την κρισιμότητα της κατάστασης της υγείας τους, δηλαδή τη σοβαρότητα του περιστατικού. Η αναγνώριση των καταστάσεων που είναι απειλητικές για τη ζωή του ασθενούς και η κατάταξή τους ανάλογα με το πιο επείγον κλινικό χαρακτηριστικό ονομάζεται διαλογή (Triage) και είναι απαραίτητη για τη σωστή λειτουργία του τμήματος. Διακρίνεται σε κλίμακες ή συστήματα, και το πιο διαδεδομένο σύστημα διαλογής, λόγω της μεγαλύτερης αξιοπιστίας που παρέχει, είναι αυτό των πέντε επιπέδων.Στην Ελλάδα τα Τ.Ε.Π. και γενικότερα τα νοσοκομεία, αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες, οι οποίες επιδεινωθήκαν με την οικονομική κρίση της χώρας. Ορισμένες από αυτές είναι η έλλειψη υλικών, η ανεπαρκής στελέχωση ιατρών και νοσηλευτών, καθώς και το γεγονός ότι στη χώρα μας η ειδικότητα της επείγουσας ιατρικής δεν έχει αναγνωρισθεί και αναπτυχθεί. Τέλος, η διαλογή δεν είναι απόλυτα οργανωμένη και δεν ακολουθεί πάντα τις κατευθυντήριες οδηγίες και το προβλεπόμενο πρωτόκολλο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη μαζική συσσώρευση ασθενών στους χώρους των Τ.Ε.Π., με πολύ μεγάλους χρόνους αναμονής, κυρίως σε περιπτώσεις μεγάλων καταστροφών και μαζικών απωλειών υγείας. Ο ρόλος του νοσηλευτή είναι απαραίτητος και ουσιαστικός, καθώς ευθύνεται για την εύρυθμη λειτουργία του τμήματος και τη σωστή και έγκαιρη νοσηλευτική παρέμβαση. Ακόμα ο νοσηλευτής πρέπει να στηρίζει τις αποφάσεις του στη γνώση και να διέπετε από κριτική σκέψη και εν συναίσθηση. Ο όρος «Μαζικές απώλειες Υγείας» αναφέρεται σε καταστροφές με μεγάλο αριθμό θυμάτων, (νεκρούς και τραυματίες), όπου οι τοπικές αρχές δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν. Τέτοια φαινόμενα μπορεί να προέρχονται από φυσικά αίτια, όπως σεισμοί, ηφαιστειακές εκρήξεις και τσουνάμι, ή να οφείλονται σε ανθρωπογενείς πράξεις, όπως για παράδειγμα πυρηνικές εκρήξεις, πόλεμοι, βιολογικά και χημικά όπλα, όπου τα θύματα αυτών των καταστροφών θα προσέλθουν στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών. Συνεπώς, τα Τ.Ε.Π. πρέπει να μπορούν να ανταπεξέλθουν σε τόσο αντίξοες συνθήκες, όπου ο αριθμός των ασθενών θα είναι κατά πολύ υψηλότερος από τη μέση καθημερινή δραστηριότητα και η βαρύτητα της κατάστασης της υγείας τους, ενδεχομένως πολύ πιο σοβαρή. Η αντιμετώπιση μεγάλων καταστροφών ή μαζικών απωλειών υγείας πρέπει να διεξαχθεί σύμφωνα με ειδικά σχεδιασμένα πρωτόκολλα, κανόνες και σωστή διαλογή των θυμάτων. Ο ρόλος των νοσηλευτών στο συγκεκριμένο τμήμα είναι ζωτικής σημασίας, διότι είναι υπεύθυνοι τόσο για τη σωματική θεραπεία των ασθενών, όσο και για την επούλωση των ψυχικών τους τραυμάτων, ενώ παράλληλα μπορούν να καταστούν καταλύτες ριζικών αλλαγών στον τρόπο λειτουργίας του.