Επιτομή:
Το είδος Pinna nobilis είναι ένα εμβληματικό ενδημικό είδος της Μεσογείου το οποίο τα τελευταία τέσσερα έτη απειλείται με εξαφάνιση λόγω φαινομένων μαζικής θνησιμότητας. Στην παρούσα εργασία πραγματοποιήθηκε η μελέτη των πληθυσμών του είδους στον Κόλπο του Αργοστολίου (Ν. Κεφαλονιά, Ιόνιο Πέλαγος) την περίοδο 2018 – 2019. Οι εργασίες πεδίου ολοκληρώθηκαν σε δύο φάσεις: Στην πρώτη φάση πραγματοποιήθηκε επισκόπηση πυθμένα με τη χρήση συρόμενης υποβρύχιας κάμερας με σκοπό τον εντοπισμό των πληθυσμών στην περιοχή μελέτης. Συνολικά καλύφθηκε απόσταση 28.8km σε 44 πορείες και συλλέχθηκαν πληροφορίες σε 3224 σημεία σχετικά με την παρουσία του είδους στην περιοχή. Από την Α’ Φάση εντοπίσθηκαν πέντε θέσεις με πυκνούς πληθυσμούς πίννας στην περιοχή. Στη δεύτερη φάση των εργασιών πραγματοποιήθηκαν επιτόπιες μετρήσεις της πυκνότητας και του μεγέθους των ατόμων με αυτόνομη κατάδυση σε 22 θέσεις τον Ιούνιο, Ιούλιο και Νοέμβριο 2019. Οι πυκνότεροι πληθυσμοί του είδους, εντοπίσθηκαν στη ζώνη βάθους 1-4m σε λιβάδια ποσειδωνίας με πυκνότητα που κυμάνθηκε μεταξύ 0.3 και 80.6 άτομα/100m2 ενώ πιο περιστασιακά βρέθηκαν άτομα και σε λιβάδια του φανερόγαμου Cymodocea nodosa. Το μέσο μήκος κελύφους ήταν 39.0 ± 10.7cm με ελάχιστο μήκος 7.6cm και μέγιστο 70.7cm ενώ παρατηρήθηκαν διαφορές στο μέσο μήκος μεταξύ των θέσεων όπου εντοπίσθηκαν πυκνοί πληθυσμοί. Τον Σεπτέμβριο 2020, οι πληθυσμοί σε όλη την περιοχή προσβλήθηκαν πιθανώς από το παθογόνο Haplosporidium pinnae και εμφάνισαν καθολική θνησιμότητα (100%).
Abstract
The emblematic and endemic Mediterranean species Pinna nobilis, is considered as critically endangered during the last four years due to mass mortality events that have occurred throughout the Mediterranean Sea. In the present study, the population of the species has been studied during 2018 – 2019 in the Gulf of Argostoli (Cephalonia Isl – Ionia Sea). The field surveys were conducted in two phases. During the first phase, a pilot survey aiming at the location of pen shell populations was carried out with an underwater trawled camera. A total of 44 transects were conducted covering 28.8km and 3224 point-data information were collected concerning the presence and density of the target species. During this phase, five dense populations of pen shells were found in the study area. During the second phase of the study, population density and shell dimensions were estimated in 22 sites with scuba diving (line-transect method). Diving took place in June, July and November 2019. Dense pen shell populations were found in shallow (1-4m) Posidonia oceanica meadows with density ranging between 0.3 and 80.6 άτομα/100m2 whereas some individuals were found sporadically in Cymodocea nodosa meadows. Mean shell length was found equal to 39.0 ± 10.7cm ranging from 7.6cm to 70.7cm. Average shell length also presented significant differences among the areas with dense populations. In September 2020, a mass mortality event occurred in the whole island possibly due to infection by the pathogen Haplosporidium pinnae and the populations in the study area present 100% mortality.