ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΛΗΠΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΟΜΙΛΙΑΣ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΦΩΝΗΕΝΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΟΙΟΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΩΝ ΠΑΥΣΕΩΝ

Abstract

Εισαγωγή: Ο ρυθμός ομιλίας αναφέρεται στη συνήθη ταχύτητα ομιλίας ενός ατόμου. Έρευνες έχουν δείξει ότι η μεταβολή στην ταχύτητα ομιλίας επηρεάζει τα φωνήεντα και τις παύσεις της ομιλίας. Ένα πιο γρήγορος ρυθμός ομιλίας μειώνει την διάρκεια των φωνηέντων και των παύσεων ενώ ένας πιο αργός ρυθμός προκαλεί το αντίστροφο. Γενικότερα, κάθε τυπικός ομιλητής μπορεί να μεταβάλει το ρυθμό ομιλίας αλλά το ερώτημα που τίθεται είναι το κατά πόσο κάθε τυπικός ακροατής μπορεί να το αντιληφθεί. Ακόμη η αλλαγή στην ταχύτητα ομιλίας είτε σε πιο αργό ρυθμό είτε σε πιο γρήγορο, φαίνεται ότι επιδρά αρνητικά στην φυσικότητα της ομιλίας. Τέλος, όσον αφορά τους δυσαρθρικούς ομιλητές έρευνες έχουν δείξει ότι μια ενδεχόμενη εκούσια μείωση στον ρυθμό της ομιλίας τους θα μπορούσε να επιδράσει θετικά στα προβλήματα άρθρωσης που παρουσιάζουν αυτοί οι ομιλητές. Μεθοδολογία: Τέσσερα άτομα νεαρής ηλικίας και τέσσερα άτομα τρίτης ηλικίας είχαν ηχογραφηθεί να παράγουν 15 προτάσεις στις συνθήκες κανονικής ομιλίας, γρήγορης και αργής. Ακόμη, ηχογραφήθηκαν να απαντούν σε τέσσερις ερωτήσεις, με σκοπό να εκμαιευθεί δείγμα ομιλίας σε συνθήκη παρόμοια με αυτή της ελεύθερης συζήτησης. Οι ηχογραφημένες προτάσεις των ατόμων αναλύθηκαν με σκοπό να μετρηθεί η ταχύτητα ομιλίας και άρθρωσης και να συγκριθούν μεταξύ τους οι δύο ηλικιακές ομάδες. Ακόμη οι προτάσεις αυτές αναλύθηκαν ως προς τα φωνήεντα και τη προτίμηση ως προς την θέση των παύσεων για να διαπιστωθεί πώς η αλλαγή της ταχύτητας επηρεάζει αυτές τις γλωσσικές παραμέτρους. Έπειτα δέκα τυπικοί ακροατές ηλικίας 20-30 ετών κλήθηκαν να εκτελέσουν ένα αντιληπτικό πείραμα που δημιουργήθηκε με αυτές τις 15 προτάσεις. Σκοπός ήταν να διαπιστωθεί αν οι ομιλητές μπορούν εκούσια να αλλάξουν τον ρυθμό της ομιλίας τους κατ εντολή η οποία να είναι αντιληπτή από τυπικούς ακροατές και αν αυτές οι αλλαγές επηρεάζουν την φυσικότητα της ομιλίας. Αποτελέσματα: Η ταχύτητα ομιλίας των νέων ατόμων είναι μεγαλύτερη από αυτή των ηλικιωμένων καθώς παράγουν περισσότερες συλλαβές το λεπτό, ενώ φάνηκε στην ταχύτητα άρθρωσης να συμβαίνει το αντίθετο. Ωστόσο οι ηλικιωμένοι ομιλητές παράγουν περισσότερες παύσεις κατά την ομιλία του σε σχέση με τους νέους ομιλητές. Ακόμη η αλλαγή της ταχύτητας επηρεάζει τις παύσεις και τα φωνήεντα τόσο των νέων όσο και των ηλικιωμένων ομιλητών. Μία αύξηση στη ταχύτητα της ομιλίας προκαλεί μείωση της διάρκειας των φωνηέντων ενώ η προτίμηση στη θέση που πραγματοποιούνται οι παύσεις μετατοπίζεται σε πιο κεντρικά σημεία μέσα στη πρόταση. Ενώ η ηλικία δεν φάνηκε να επηρεάζει τη διάρκεια των φωνηέντων, όσο για τις παύσεις οι ηλικιωμένοι ομιλητές πραγματοποίησαν περισσότερες παύσεις και επομένως παύσεις σε ακατάλληλα σημεία μέσα στη πρόταση. Τέλος, όσον αφορά το αντιληπτικό πείραμα τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι νεαροί ομιλητές μπορούν να επιτύχουν σε μεγάλο ποσοστό μεταβολές στην ταχύτητα ομιλίας η οποία να είναι αντιληπτή από τυπικούς ακροατές, σε σχέση με τα ηλικιωμένα άτομα. Όσον αφορά την φυσικότητα αυτή φάνηκε να επηρεάζεται από τη μεταβολή της ταχύτητας. Έτσι μια πιο αργή ή πιο γρήγορη ομιλία δεν θεωρείται ιδιαίτερα φυσικά σύμφωνα με τους τυπικούς ακροατές ενώ μια κανονική ομιλία θεωρήθηκε πιο φυσική. Λέξεις κλειδιά: Ρυθμός ομιλίας, Φυσικότητα ομιλίας, Φωνήεντα, Διαμορφωτές, Παύσεις, Ηλικία, Μήκος πρότασης