Οίκοι αξιολόγησης .Παρουσίαση και κριτική ανάλυση

Abstract

O δομικός μετασχηματισμός του χρηματοπιστωτικού συστήματος, διεθνώς, τις τελευταίες δεκαετίες οδήγησε τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στην αύξηση του ανταγωνισμού μεταξύ τους, προσδίνοντας μεγάλη σημασία στις κινήσεις των αγορών και στην εξωτερική, σωστή και αντικειμενική αξιολόγηση του πιστωτικού κινδύνου. Ενισχύθηκε έτσι σημαντικά ο ρόλος των οίκων αξιολόγησης ως διαμεσολαβητών πληροφόρησης, που είναι όμως εκτεθειμένοι σε συγκρούσεις συμφερόντων και ηθικό κίνδυνο. Η παρούσα εργασία περιγράφει ποιοι είναι οι οίκοι αξιολόγησης και πώς απέκτησαν ζωτικό ρόλο στις παγκόσμιες χρηματιστηριακές και τραπεζικές αγορές. Συγκεκριμένα, εστιάζεται στο ρόλο που διαδραμάτισαν στην πρόσφατη χρηματοπιστωτική κρίση, στην κρίση χρέους της Ελλάδας και διεθνώς. Τέλος, εξετάζεται το πώς εξελίχθηκε το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει αυτούς τους οργανισμούς σε προσπάθειες των ρυθμιστικών αρχών να εξυγιάνουν την διαδικασία αξιολόγησης. Ακόμη γίνεται προσπάθεια μελέτης των μοντέλων διαχείρισης των χρηματοοικονομικών κινδύνων των οποίων η ανάλυση και η διαχείριση βρίσκεται στο επίκεντρο των εργασιών όλων των χρηματοπιστωτικών οργανισμών. Τον συντονισμό των εργασιών αυτών αναλαμβάνει η Επιτροπή της Βασιλείας, η οποία αρχικά με το Σύμφωνο της Βασιλείας Ι, στην συνέχεια με την Βασιλεία ΙΙ και τέλος προς το παρόν με την Βασιλεία ΙΙΙ θέτει κανόνες και πλαίσια που ρυθμίζουν την ομαλή και βιώσιμη πορεία των τραπεζών. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η προσοχή των επενδυτών στις πιστοληπτικές αξιολογήσεις για την τιμολόγηση των κρατικών ομολόγων ήταν σημαντικά μειούμενη στο διάστημα αυτό. Οι επενδυτές επέδειξαν αγελαία συμπεριφορά δίνοντας μικρότερη σημασία στον πιστωτικό κίνδυνο. Τέτοιες επενδυτικές συμπεριφορές, σε συνδυασμό με τις κακές πρακτικές των οίκων αξιολόγησης στην περίπτωση των πιστοληπτικών αξιολογήσεων των σύνθετων χρηματοοικονομικών προϊόντων στις ΗΠΑ συνετέλεσαν στην εμφάνιση της πρόσφατης οικονομικής κρίσης.