Σχολικοί Συνευαιρισμοί: Μελέτη 2 περιπτώσεων σε Δημοτικά Σχολεία της Θεσσαλονίκης.

Abstract

Ο θεσμός του συνεταιρισμού στην εκπαίδευση, ως μέσο αγωγής που ωθεί τους νέους στην εργασία και καλλιεργεί το πνεύμα της συνεργασίας και της αλληλεγγύης, δεν είναι και-νούριος. Οι πρωτοποριακές για την εποχή τους ιδέες των μεγάλων παιδαγωγών Κομένιου και Πεσταλότσι βρίσκουν ανταπόκριση στο συνεταιριστικό πνεύμα του Όουεν και του Κίνγκ. Ο Ντιούι ερμηνεύει τον σχολικό συνεταιρισμό ως μια αναγκαιότητα του εκπαιδευτικού συστή-ματος όπου το παιδί μαθαίνει μέσα από τη συλλογική δράση για να δημιουργήσει, μετέπειτα, μια ευρύτερη κοινωνία αρμονική και πραγματικά πολιτισμένη. Οι χώρες της Δύσης υιοθετούν και ενσωματώνουν με επιτυχία τον θεσμό στο εκπαι-δευτικό τους σύστημα από τις αρχές του 20ου αιώνα. Ο σχολικός συνεταιρισμός είναι για αυ-τές το καταλληλότερο μέσο για την ομαλή μετάβαση από το σχολικό περιβάλλον στο κοινω-νικό κλίμα των ενηλίκων. Πρώτες μορφές της δράσης εκδηλώνονται στη χώρα μας μετά τη δεκαετία του 1920, μιας περιόδου αρκετά δύσκολης με πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές ανακατατάξεις. Τη θέρμη των πρωτοπόρων Ελλήνων διδασκάλων που μέσα από αντιξοότητες καταφέρνουν να δημιουργήσουν τους πρώτους στοιχειώδεις συνεταιρισμούς, ακολουθούν οι συνάδελφοι τους της μεταπολεμικής περιόδου. Η στροφή του εκπαιδευτικού συστήματος στις ανθρωπιστικές σπουδές με έμφαση στον εκσυγχρονισμό και την οικονομική ανάπτυξη ευνοούν τη λειτουργία των συνεταιρισμών και πράγματι αυτοί πολλαπλασιάζονται μέσα σε μια δεκαετία, επεκτείνοντας τις δράσεις τους σε πολλούς τομείς. Από τη μεταπολίτευση και μετά επιχειρείται μια θεσμοθέτηση με τη δημιουργία ενός νομικού πλαισίου λειτουργίας. Παρόλα αυτά, το Υπουργείο Παιδείας και οι εκάστοτε ηγεσίες του, δεν ασχολούνται συστηματικά με τον θεσμό και οι όποιες αξιόλογες προσπάθειες Υπηρεσιών και Οργανισμών δε χαρακτηρίζονται από συνέχεια και δε βρίσκουν ανταπόκριση. Σήμερα στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση λειτουργούν δεκάδες σχολικοί συνεταιρισμοί που προάγουν τα συνεργατικά ιδεώδη και προσφέρουν ποικίλα οφέλη στους μαθητές. Η οργάνω-ση και υποστήριξη του θεσμού επιβαρύνει εξολοκλήρου τους εκπαιδευτικούς που βρίσκουν συμπαραστάτες στο έργο τους γονείς και την τοπική κοινωνία. Απαίτηση όλων η οργανωτική στήριξη από την Πολιτεία με τη θεσμική κατοχύρωση μέσα από την απλοποίηση του σημερι-νού νομικού πλαισίου λειτουργίας, το οποίο πρέπει να γίνει απλούστερο με μικρότερη γρα-φειοκρατική ενασχόληση.