Επιτομή:
Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι, η μελέτη και ανάλυση του ρόλου που διαδραματίζουν οι ορκωτοί ελεγκτές στο σύγχρονο οικονομικό περιβάλλον, σχετικά με τους ελέγχους επί των επιχειρήσεων που διεξάγουν, το καθεστώς της νομοθεσίας που διέπει τους ελέγχους αυτούς και κυρίως την ελεγκτική εργασία που επιτελείται. Το πρώτο κεφάλαιο αποτελεί μια εισαγωγή στην έννοια της ελεγκτικής επιστήμης, με αναφορές στην ιστορική της εξέλιξη και κυρίως στο περιεχόμενο που αυτή έχει. Δίνεται ο ορισμός των ελεγκτικών εργασιών και παράλληλα αναφέρονται τα στάδια και οι διακρίσεις αυτών. Το πρώτο κεφάλαιο ολοκληρώνεται με την παραβολή, τόσο των διεθνών όσο και των ελληνικών ελεγκτικών προτύπων.
Το δεύτερο κεφάλαιο είναι καθ’ όλα αφιερωμένο στη νομοθεσία που διέπει τους ελέγχους των Ανωνύμων Εταιρειών, επί των οικονομικών τους καταστάσεων. Η αναφορά ξεκινάει με τον πρώτο τη τάξει νόμο, που θεσπίστηκε το 1920 (2190) και αφορά τη λειτουργία και τη διενέργεια ελέγχων των εταιρειών αυτών στην Ελλάδα. Το κεφάλαιο αυτό περιλαμβάνει εκτενή αναφορά σε όλους τους νόμους που θεσπίστηκαν για τις Ανώνυμες Εταιρείες, φθάνοντας έως και σήμερα, στο 2015, με το νεότερο από τους νόμους, τον 4336.
Τα επόμενα δυο (2) κεφάλαια της μελέτης αναλύουν, τους ελέγχους που διεξάγονται στις Ανώνυμες Εταιρείες, τόσο σε εσωτερικό, όσο και σε εξωτερικό επίπεδο. Αναφορικά με τους εσωτερικούς ελέγχους, αναλύεται το περιεχόμενο του συστήματος του ελέγχου που πραγματοποιείται καθώς επίσης, και τα χαρακτηριστικά αυτού. Στα χαρακτηριστικά του εσωτερικού ελέγχου περιλαμβάνονται, το οργανωτικό σχέδιο που ακολουθείται, οι αρμοδιότητες και ο καταμερισμός των ευθυνών, η λογιστική διάρθρωση του ελέγχου, το προσωπικό που τον επιτελεί και η επιτροπή ελέγχου. Περιγράφεται η μεθοδολογία που ακολουθείται για τη διενέργεια του ελέγχου, ενώ στο τέλος, αναλύεται και ο τρόπος αξιολόγησης του συστήματος του εσωτερικού ελέγχου.
Το κεφάλαιο που αναλύει τον εξωτερικό έλεγχο επικεντρώνεται στα είδη του ελέγχου που υπάρχουν, καθώς επίσης και στη χρησιμότητα και αναγκαιότητα αυτού. Υπάρχουν αρκετά είδη εξωτερικού ελέγχου, όπως είναι οι χρηματοοικονομικοί έλεγχοι, οι έλεγχοι συμμόρφωσης, οι λειτουργικοί έλεγχοι, κλπ. Το κεφάλαιο του εξωτερικού ελέγχου αναφέρεται επίσης, πέραν της αναγκαιότητας διεξαγωγής μιας τέτοιας μορφής ελέγχου, και στα μειονεκτήματα που μπορεί να παρουσιάζει, ενώ ολοκληρώνεται με τη μεθοδολογία που ακολουθείται.
Το πέμπτο κεφάλαιο μελετάει το ρόλο που διαδραματίζουν οι ορκωτοί ελεγκτές, στους ελέγχους που διεξάγονται στις Ανώνυμες Εταιρείες. Ο έλεγχος που πραγματοποιείται περιλαμβάνει συγκεκριμένα στάδια, όπως είναι οι προκαταρκτικές εργασίες και στη συνέχεια, η μελέτη και η αξιολόγηση του συστήματος του ελέγχου. Έπειτα, οι ορκωτοί ελεγκτές καταρτίζουν ένα πρόγραμμα για τη διενέργεια του ελέγχου τεκμηρίωσης, των διαφόρων κατηγοριών οικονομικών μεγεθών που απαιτείται να ελεγχθούν, όπως είναι οι συναλλαγές (αγορές, πωλήσεις, αμοιβές, αποθέματα), αλλά και οι λογαριασμοί παγίων, χρεογράφων, διαθεσίμων, υποχρεώσεων και καθαρής θέσης. Στο τέλος του ελέγχου συμπληρώνεται η έκθεση των ορκωτών λογιστών, όπου εκεί παρουσιάζονται τα αποτελέσματα και τα συμπεράσματα που προέκυψαν.