Συνεταιριστικές Τράπεζες. Παρελθόν, παρόν και μέλλον. Μία συγκριτική μελέτη για την Ελλάδα.

Abstract

Σκοπός της πτυχιακή μας εργασίας είναι η διαπραγμάτευση της έννοιας των Συνεταιριστικών Τραπεζών, των αρχών και της φιλοσοφίας που υπαγόρευσαν την δημιουργία τους, του θεσμικού οικονομικού ρόλου τους και της αναπτυξιακής συμβολής τους. Η μελέτη αφορά αποκλειστικά στην ελληνική οικονομική πραγματικότητα ενώ οι αναφορές στο ευρωπαϊκό ή στο παγκόσμιο επίπεδο, είναι περιορισμένες και όπου κρίθηκε αναγκαίο. Αρχικά περιγράφονται οι έννοιες, οι αρχές, η δομή, η λειτουργία, ο οικονομικός ρόλος και το θεσμικό πλαίσιο, τόσο του Πιστωτικού Συνεταιρισμού όσο και του Χρηματοπιστωτικού και Τραπεζικού Συστήματος, και με την βοήθειάς τους οδηγούμαστε στον ορισμό της Συνεταιριστικής Τράπεζας. Ακολουθεί αναφορά στο παρελθόν και το παρόν ενώ δίνεται παράδειγμα ίδρυσης, οργάνωσης, διοίκησης και δραστηριοποίησης μιας Συνεταιριστικής Τράπεζας. Τέλος παρατίθενται οι ιδιαιτερότητες τους, με τα χαρακτηριστικότερα συγκριτικά πλεονεκτήματα και σημεία αδυναμιών, ενώ επιχειρείται η ψηλάφηση των μελλοντικών προοπτικών τους και φωτίζεται η αναπτυξιακή οικονομική συμβολή τους. Η μέθοδος εργασίας, είναι αυτή της βιβλιογραφικής αλλά και της διαδικτυογραφικής έρευνας, με αξιοποίηση του περιεχομένου των ιστοσελίδων της Τράπεζας της Ελλάδας, των εμπορικών και συνεταιριστικών Ελληνικών Τραπεζών καθώς και των ενώσεών τους όπως η Ένωση Συνεταιριστικών Τραπεζών Ελλάδος και η Ένωση Ελληνικών Τραπεζών. Παράλληλα αναζητήθηκαν άρθρα, δημοσιογραφικές έρευνες και πληροφορίες καθώς και δημοσιευμένες συνεντεύξεις και ομιλίες προσώπων που γνωρίζουν ή σχετίζονται με τον χώρο των Συνεταιριστικών Τραπεζών. Συνεισφορά της εργασίας αποτελεί ο τρόπος προσέγγισης του χώρου των Συνεταιριστικών Τραπεζών, που επιχειρείται εννοιολογικά, ιστορικά, θεσμικά, πρακτικά και συγκριτικά, μέσω των αντίστοιχων προσεγγίσεων των χώρων των Πιστωτικών Συνεταιρισμών καθώς και του Χρηματοπιστωτικού και του Τραπεζικού Συστήματος με τα Πιστωτικά Ιδρύματα. Πιστεύεται ότι έτσι αναδεικνύονται σαφέστερα τα συγκριτικά πλεονεκτήματα και οι αδυναμίες που διαθέτουν ενώ γίνεται πιο κατανοητή η δραστηριότητα και η μελλοντική προοπτική τους. Στα σημαντικότερα ευρήματα κατατάσσονται οι αρκετές ιδιαιτερότητες που παρουσιάζουν οι Συνεταιριστικές Τράπεζες αποτελώντας ουσιαστικά μία σύζευξη, έναν «συνδυασμό», του χώρου των πιστωτικών συνεταιρισμών και αυτού των πιστωτικών ιδρυμάτων. Εξαιτίας αυτού εκφράζουν την φιλοσοφία και απολαμβάνουν τις ευκαιρίες καθώς και τους κινδύνους και των δύο χώρων. Από τις ιδιαιτερότητες πηγάζουν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα αλλά και οι αδυναμίες τους, με κυρίαρχο τον τοπικό χαρακτήρα τους, που τις καθιστά εντονότερες. Αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό είναι ότι οι περισσότερες ιδιαιτερότητες αποτελούν ταυτόχρονα, πηγή πλεονεκτήματος και αιτία αδυναμίας. Η μελλοντική προοπτική των Συνεταιριστικών Τραπεζών επηρεάζεται από το γενικότερο οικονομικό κλίμα αλλά και από τις συνθήκες των τοπικών αγορών, που είναι ο κύριος χώρος στόχευσης των δραστηριοτήτων τους. Με την βελτίωση του οικονομικού κλίματος και την συνεχή και σταθερή προσπάθεια μεγιστοποίησης των πλεονεκτημάτων και ελαχιστοποίησης των αδυναμιών τους, μπορούν να συμβάλουν, κατά τρόπο αξιόλογο και συμπληρωματικό με το λοιπό τραπεζικό σύστημα, στην βιώσιμη ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών και της ελληνικής οικονομίας.